ਅੱਜ ਦੇ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਇਤਿਹਾਸ (ਘਟਨਾ) ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਉਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜੋ 1700 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਯਾਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਮੌਜੂਦ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਯਾਦ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।ਉਸ ਸਮੇਂ ਰਾਜਿਆਂ-ਮਹਾਰਾਜਿਆਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਘਟਨਾ ਸੀ ਜੋ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਯਾਦ ਰੱਖੀ ਜਾਵੇਗੀ ਜੀ ਹਾਂ ਦੋਸਤੋ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਚਾਰ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਦੋਸਤੋ ਆਓ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੀਏ ਚਾਰ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਦੀ ਕਹਾਣੀ (ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਇਤਿਹਾਸ)।
ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਸਪੁੱਤਰ ਸਨ।ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਚਾਰ ਪੁੱਤਰ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਅਤੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਰੱਖੇ ਸਨ। ਸਰਹਿੰਦ ਦੇ ਨਵਾਬ ਦੁਆਰਾ ਜਿੰਦਾ।ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਇਸ ਕੁਰਬਾਨੀ ਨੂੰ ਅੱਜ ਵੀ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਹਰ ਸਾਲ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਹਾੜਾ ਵੱਡੇ ਮੇਲੇ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਮੇਲਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਲਗਭਗ 7 ਤੋਂ 8 ਦਿਨ ਚੱਲਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਹਾਦਤ। ਇਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਨਾਮ (ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ 4 ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਨਾਮ ਅਤੇ ਉਮਰ)
ਜ਼ੋਰਾਵਰ ਸਿੰਘ (9 ਸਾਲ)
ਫਤਿਹ ਸਿੰਘ (7 ਸਾਲ)
ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ (17 ਸਾਲ)
ਜੁਝਾਰ ਸਿੰਘ (13 ਸਾਲ)
ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ 1705 ਈ: ਵਿੱਚ 21 ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ 28 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਇਆ।ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਸੀ ਜੋ ਨਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਨਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਹੋਵੇਗੀ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੱਤੀ। 21 ਤੋਂ 28 ਦਸੰਬਰ 1705 ਤੱਕ ਇਹਨਾਂ 8 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਾਂ ਅਤੇ ਖਾਲਸੇ ਲਈ ਪੂਰਾ ਪਰਿਵਾਰ। ਅਸੀਂ ਇਹਨਾਂ 8 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ 21 ਦਸੰਬਰ 1705 ਈ: ਨੂੰ ਅਨੰਦਪੁਰ ਦਾ ਕਿਲਾ ਛੱਡਿਆ ਜੋ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
22 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਸਰਸਾ ਨਦੀ ਪਾਰ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਛੜ ਗਿਆ।ਇਹ ਨਦੀ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।
23 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਚਮਕੌਰ ਘਾਟੀ ਵਿਖੇ ਮੁਗਲਾਂ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਜੁਝਾਰ ਸਿੰਘ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ।
ਬੀਬੀ ਹਰਸ਼ਰਨ ਕੌਰ ਜੀ 24 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਸਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਹਾਨ ਸਾਹਿਬਜਾਦਿਆਂ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਕਥਾ: 25, 26 ਅਤੇ 27 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਠੰਡੇ ਬੁਰਜ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ।
28 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਛੋਟੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਜਿੰਦਾ ਕੰਧ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਿਨ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਵੀ ਆਪਣਾ ਬਲਿਦਾਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਸੰਬਰ 1705 ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਸ਼ਹੀਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਗਿਆ।